به گزارش قدس خراسان، سراجی و تولید کیف از جمله صنوف قدیمی و ریشه‌دار در مشهد است که تاکنون در هر موقعیتی با مشکلاتی مواجه شده است، گاهی این مشکلات مربوط به واردات بی‌رویه محصولات چینی به بازار بوده و گاهی ورود اتباع غیرمجاز سبب ایجاد یک رقابت منفی در این صنف شده است.
برای بررسی میدانی مشکلات این صنف سری به خیابان شهید حسینی محراب می‌زنم تا در گفت‌وگو با تولیدکنندگان این خیابان، جویای مشکلاتی که این روزها با آن دست و پنجه نرم می‌کنند، شوم.
قیمت تمام شده یک کیف تابع قیمت دلار و دستمزد کارگران است
یونس قربانی یکی از سراجان خیابان شهید حسینی محراب با بیان اینکه حدود ۲۰ سال است که در این صنف مشغول به فعالیت هستم، می‌گوید: کار سراجی را با سه چرخ خیاطی در یک کارگاه ۱۲متری به‌همراه خانواده خواهر و برادرم آغاز کردم، در آن زمان محصولات تولیدی‌مان را روی دوشمان می‌گذاشتیم و در مغازه‌های اطراف حرم مطهر رضوی توزیع می‌کردیم. با گذشت زمان کارگاه را گسترش دادیم و اکنون حدود ۱۰ خانواده از کارگاه‌های ما ارتزاق می‌کنند.
وی درباره مشکلات این صنف توضیح می‌دهد: مشکلاتی در زمینه تهیه مواد اولیه داریم؛ چرا که برخی از مواد اولیه خارجی هستند و با دلار خریداری می‌شوند، به همین دلیل گران به دست ما می‌رسند و قیمت تمام شده محصولات به همان میزان بالا می‌رود.
قربانی با بیان اینکه برخی شرکت‌های ایرانی تولیدکننده مواد اولیه نیز گاهی سوءاستفاده می‌کنند، عنوان می‌کند: به عنوان مثال قیمت برخی مواد اولیه پس از عید ۲۵ تا ۳۰ درصد افزایش پیدا می‌کند و این میزان در قیمت تمام شده یک کیف تولیدی خیلی تأثیرگذار است، این افزایش قیمت تنها برای قیمت مواد اولیه نیست، بلکه دستمزد کارگران نیز در هر سال افزایش پیدا می‌کند.
این تولیدکننده صنف سراجان درباره دریافت تسهیلات نیز می‌گوید: تاکنون یک ریال تسهیلات تولیدی برای کسب و کارم از دولت نگرفته‌ام، چون یکسری دست‌اندازهایی وجود دارد که مانع گرفتن تسهیلات می‌شود، به عنوان مثال دو سال پیش نامه‌ای آمد که با پروانه کسب می‌توانید تا ۵۰۰ میلیون تومان وام دریافت کنید، نام‌نویسی کردم اما با سنگ‌اندازی‌هایی که صورت گرفت، درخواست ما به هیچ جایی نرسید.
وی درباره حضور اتباع غیرمجاز در بازار سراجان مشهد متذکر می‌شود: اتباع غیرمجاز بدون جواز کسب و مالیات، خودشان محصولات را تولید می‌کنند و بدون اینکه کارمزدی به کارگر بدهند با سود کم کالایشان را در بازار عرضه می‌کنند، این برای ما که مجوز داریم، مالیات پرداخت می‌کنیم و به کارگران کارمزد پرداخت می‌کنیم یک خطر است و با این اوصاف قیمت تمام شده کالای آن‌ها کمتر از قیمت کالای ما می‌شود. در اتاق اصناف و اتحادیه سراجان به این موضوع اعتراض کردیم اما به این اعتراض رسیدگی نشده است.
قربانی با بیان اینکه از دیگر مشکلات ما سوءاستفاده برخی افراد حتی با چک‌های صیادی است، خاطرنشان می‌کند: چک‌های صیادی باید این گونه باشند که اگر امروز من چک از بانک می‌گیرم یک پشتوانه‌ای مانند سند خانه و خودرو داشته باشم تا اگر چک صیادی برگشت خورد، طلبکار از این طریق بتواند طلب خود را دریافت کند.
اجاره مغازه همراه با جواز کسب به اتباع غیرمجاز
سینا نصرت پناهی که یکی دیگر از تولیدکنندگان صنف سراجی خیابان دریای دوم است و کار سراجی و تولید کیف را از نوجوانی و با پادویی و چرخ‌کاری آغاز کرده است، می‌گوید: ابتدا برای پدرم کار می‌کردم و از سال ۹۰ به صورت مستقل کارگاه خودم را راه‌اندازی کردم، اکنون هفت کارگاه جداگانه دارم که به طور میانگین در هر کارگاه سه تا چهار نفر مشغول فعالیت هستند و در مجموع حدود ۲۱ نفر در کارگاه‌های ما مشغول به کار هستند.
وی درباره مشکلات این صنف بیان می‌کند: قیمت دلار تأثیر عجیبی روی قیمت نهایی محصولات ما می‌گذارد و هنگامی که قیمت دلار و مواد اولیه بالا می‌رود، برخی تاجران کالاها را احتکار می‌کنند و نمی‌فروشند که در نتیجه مواد اولیه در بازار نایاب و تولید کالا متوقف می‌شود.
نصرت پناهی می‌افزاید: اگر تنها خودمان بودیم نگرانی زیادی نداشتیم، نگرانی ما بیشتر از جهت پرداخت دستمزد به کارگران است که باید پاسخگوی آن‌ها نیز باشیم و وقتی نتوانیم تولید کنیم، شرمنده آن‌ها می‌شویم.
این تولیدکننده مشهدی با بیان اینکه مواد اولیه در بازار کم است، خاطرنشان می‌کند: اکنون پس از سال‌ها مرزها باز شده است و کالاهای چینی هم وارد بازار می‌شوند، مدتی واردات کالای دوخته شده چینی ممنوع بود اما اکنون دوباره این محصولات به‌صورت قاچاق یا قانونی وارد بازار شده‌اند و متأسفانه بازار را تحت تأثیر قرار داده است.
وی ادامه می‌دهد: ورود به صنف سراجی نیاز به سرمایه زیادی ندارد به همین دلیل مهاجران غیرمجاز افغانستانی به صورت گسترده وارد این صنف شده‌اند، در همین خیابان اگر بالا بروید حدود ۹ تا ۱۰ افغانستانی هستند که در این صنف مشغول به فعالیت هستند، این افراد با شراکت یک ایرانی جواز کسب را از اتحادیه دریافت و کار خود را آغاز می‌کنند، در برخی مواقع نیز صاحب مغازه جواز کسب را از اتحادیه دریافت می‌کند و مغازه را با پروانه کسب به اتباع غیرمجاز کرایه می‌دهد. برای این موضوع به اتحادیه هم مراجعه کردیم اما آن‌ها هم کاری از دستشان برنمی‌آید و باید سایر مسئولان اقدام‌هایی را در این زمینه انجام دهند.
نصرت پناهی درباره فعالیت برخی از اتباع غیرمجاز که در خانه‌هایشان اقدام به تولید محصولات سراجی می‌کنند نیز می‌گوید: برای نظارت بر این موضوعات چون ملک شخصی است اتحادیه نمی‌تواند کاری انجام دهد، در نهایت اداره اماکن می‌تواند ورود کند و اخطار دهد که این ملک شخصی است و نباید در آن کار اقتصادی انجام دهید.
این تولیدکننده صنف سراجی متذکر می‌شود: این اتباع غیرمجاز به صورت غیرقانونی وارد کشور شده‌اند و کارت کار یا مجوز کار ندارند و متأسفانه با این افراد هیچ برخوردی صورت نمی‌گیرد.
دستمزد کم اتباع غیرمجاز
عباس بذری از دیگر تولیدکنندگان خیابان شهید حسینی محراب است که از سال ۹۳ در کارگاهش مشغول به فعالیت است.
وی درباره مشکلات صنف سراجی بیان می‌کند: مشکلات تولید روز به روز بیشتر می‌شود، قیمت اجناس هر لحظه در حال افزایش است و قیمت برخی مواد اولیه ساعتی افزایش پیدا می‌کند.
بذری با بیان اینکه درآمد فعلاً در حد بخور و نمیر است، می‌افزاید: چون بیشتر کارهای ما فصلی است، تنها در شهریور و مهر ماه فروشمان خوب است.
این تولیدکننده صنف سراجی درباره حضور اتباع در این صنف اضافه می‌کند: اتباع غیرمجاز وضعیت بازار را خراب کرده‌اند، به عنوان مثال اگر چرخ‌کاری ۵۰۰ هزار تومان کار کند آن‌ها ۲۰۰ هزار تومان کار می‌کنند، به همین دلیل بیشتر چرخکاران و تولیدکنندگان مشهدی بیکار شده‌اند، چون هم نیروی کار قوی دارند و هم به نسبت دستمزد کمتری می‌گیرند.
درآمد من با کارگرم تقریباً یکسان است
غلامعلی اکبری نیز که خودش را بچه روستا معرفی می‌کند از تولیدکنندگان این خیابان است. او درباره ورودش به صنف سراجی می‌گوید: از کارگری در تهران فعالیتم را آغاز کردم و حدود ۱۱ سال است که در مشهد برای خودم کار می‌کنم، در کارگاه چمدان‌سازی ما فعلاً چهار نفر مشغول فعالیت هستند.
اکبری درباره مشکلات این صنف عنوان می‌کند: قیمت مواد اولیه هر روز افزایش پیدا می‌کند و سود ما در کار کم است، مالیات نیز افزایش یافته به طوری که درآمد من با کارگرم تقریباً یکسان است.
وی می‌افزاید: تاکنون وام نگرفته‌ام؛ چرا که بانک‌ها با دریافت ضمانت‌های سنگین دریافت وام را سخت کرده‌اند، اگر سود وام‌ها کم باشد باز بهتر است، اما با این وضعیت هر چه کار می‌کنیم باید برای سود وام پرداخت کنیم.
پیگیر افزایش مواد اولیه در کارخانه‌های اصفهان هستیم
در ادامه برای بررسی بیشتر مشکلات این صنف به سراغ رئیس اتحادیه سراجان مشهد رفتم تا از او درباره پیگیری‌های این اتحادیه برای رفع مشکلات جویا شوم.
سیدمحمد موسوی درباره مشکل مواد اولیه این صنف می‌گوید: کارخانه‌های مواد اولیه سراجی در اصفهان مستقر هستند که تقریباً ۶۰درصد مواد اولیه را در بازار تولید می‌کنند و ۴۰ درصد مواد اولیه نیز خارجی است، اقلامی که در کارخانه‌های اصفهان تولید می‌شود هم به قیمت دلار وابسته است و با بالا رفتن قیمت دلار، قیمت اجناس این کارخانه‌ها نیز به تبع این موضوع بالا می‌روند.
وی می‌افزاید: برخی از کارخانه‌ها در اصفهان قیمت‌ها را لحظه‌ای و سلیقه‌ای بالا و پایین می‌کنند، برای این موضوع نامه زدیم و از اداره صمت و فرمانداری مشهد خواستیم با اداره صمت و فرمانداری اصفهان ارتباط برقرار کنند تا دست‌کم نظارتی روی این کارخانه‌های تولیدی انجام شود، حدود ۴۰ روز پیش این نامه‌نگاری را انجام دادیم و تاکنون پاسخی دریافت نکرده‌ایم.
رئیس اتحادیه سراجان مشهد خاطرنشان می‌کند: این اتحادیه شرکت تعاونی نداشته و از اشخاص بانفوذ صنف هم خواسته‌ایم شرکت تعاونی راه‌اندازی کنند اما تمایلی برای انجام این کار نشان نداده‌اند.
موسوی درباره ورود اتباع غیرمجاز به این صنف نیز عنوان می‌کند: اتباع غیرمجاز به صورت خانوادگی کار می‌کنند به همین خاطر از لحاظ هزینه‌ها برایشان صرفه اقتصادی بیشتری دارد و با قیمت پایینی محصولاتشان را به بازار عرضه می‌کنند که این موضوع سبب ایجاد رقابت منفی در بازار می‌شود.
وی ادامه می‌دهد: برخی ایرانی‌ها برای اتباع غیرمجاز جواز کسب می‌گیرند اما مدیریت این کارگاه‌ها با اتباع است، این موضوع سبب می‌شود همکارانمان در سراجی‌های مشهد شاکی باشند، ما نیز پیگیر این موضوع هستیم اما همکاری ایرانی‌ها سبب می‌شود ما نتوانیم برخوردی با این افراد انجام دهیم، از اعضای اتحادیه هم خواسته‌ایم در این زمینه همکاری کنند، اما همکاری انجام ندادند.
رئیس اتحادیه سراجان مشهد درباره تولیداتی که در خانه‌ها توسط اتباع غیرمجاز انجام می‌شود می‌افزاید: اتباع غیرمجازی که در منازل در حال تولید کیف هستند، شناسایی شده‌اند اما ما اجازه بازرسی و ورود به خانه‌ها را نداریم و باید اداره اماکن رسیدگی کند.
با توجه به مباحث مطرح شده؛ افزایش قیمت مواد اولیه و ورود اتباع غیرمجاز به این صنف از مهم‌ترین مشکلات صنف سراجان است که حل شدن این معضلات وابسته به ورود نهادهایی از جمله وزارت صمت و سازمان ملی مهاجرت است تا با پیشنهاد برای ایجاد قوانینی جدید جلو بروز مشکلات این صنف و شاید خیلی از صنوف دیگر گرفته شود.
نظر شما